Рустем Зарипов - публицист, автор стихов, рассказов, популярных песен (слова и музыка)

воскресенье, 5 июня 2011 г.

ШИГЫРЬЛӘР, СТИХИ


МИЛЛӘТПӘРВӘР ДЕПУТАТ

Хөкүмәттән “милләткә!” дип акча даулап,
Яулаган һәр сум , тиенне  куя ялмап....
 Бөтенебезгә газиз  шул шәхси кесә,
 Кем каян булдыра инде, шуннан печә....


  
  КИТАПХАНӘДӘ

Исемнәр алтынлап төшерелгән,
Хәтфә ахры тышлык –“туннары”...
Шүрлек-киштәләрне нур балкытып,
Тезелешкән кемнең томнары?
       Безнекеләр! Үзебезнекеләр!
       Бар да әдип, бар да депутат,
       Нинди генә бүләк алмаганнар,
       Өстәвенә кат-кат лауреат
Әллә ничә кеше караш ата,
“Чалы кош”сыз калган киштәгә,
Ә ул “кулда икән”, ярар диләр,
Сугылып карарбыз иртәгә...
        Чиртми халык теге китапларга,
         Уелса да исем алтыннан...
         Тукай китаплары өши сыман
         Шулардан саркыган салкыннан...
*Чалы кошы” – төрек әдибе Ришат Нури Гөлтекиннең атаклы романы
            

 ТРАМВАЙДА     ТӨШ
( яшь әдип авызыннан)
 Ишек шакып кердем,
-Әйбәтме сез? –дидем.
  Мөхәррир елмая,
- Ни апкилдең , кая ?
                   Үсмәсме дип, бәям,
-               Китердем, -дим,-бәян.
                                                   -Пүч , бәян , пүч , нәсер,
                                                    Итәбез , -ди, - нәшер.
                                           Янә , җитеп сәүис,
                                         - Яздым , - мәйтәм, - пауис;
                                         - Романга күч , дус , -ди , -
                                            Пока бездә пус , -ди...
                                                     - Гәҗит –журналларда
                                                     Көн аралаш сүген,
                                                     Кичә бастылармы?
                                                     Янә  басыл бүген...
                                          Форсат кулда чакта
                                           Томнарың чыгарт , -ди,
                                           Авыз ачып торма,
                                           Син бит депутат , -ди...
                                                     - Ким дигәндә ун том!
                                                     Дускай , булма үшән,
                                                      Су язып май чыгар,
                                                      Кәкерәй һәм көчән...
                                          Язганнарың бардыр
                                          Бәләкәй чагыңда,
                                          Кош тизәге туплау,
                                          Көл җыю хакында ,
                                                          Чит телләрдә чыксын
                                                      Һәрбер сүзең ,юлың,
                                                      Сөз , байлыкны мулдан,
                                                      Кулда чакта  җылым...
                                        Милләт хәлен уйлап,
                                        Йөрмә чырай сытып,
                                        Бәхет кошың – мандат,
                                        Рәхәтен күр, мокыт!...
                                                      Куйдырт оперетто,
                                                      Төшерт , киносын да,
                                                      Сәламәтлек барда ,
                                                      Төкер, дөньясына...
                                        Батма кайгыларга,
                                        Катнаш , бәйгеләргә,
                                        Приз, бүләк таптыр,
                                        Гел үзеңә тарттр...
                                                       Мин –надан , - дип торма,
                                                       Фәндә селтә кылыч,
                                                       Әкәдимик исмен,
                                                       Ләктерергә тырыш...
                                       Аһ, бу кондукторны,
                                       Нинди төшне бүлде;
                                       Депутат булмагач,
                                       Билет алам инде...
                  
                                      *         *          *

                             Ак болытларга карыйм да,
                             Нигәдер моңаела;
                             Алар тормышны көйләгән
                             Бары җил уңаена...

    П  У Ш К И Н

Яндыра да , өшетә дә
Мәхәббәт ялкыны,
Бәгырь тамырына төшә
Көнләшү шаукымы.
           Пушкинның нияте мәгълүм,
          “Үтерәм” , дип барган,
           Икесе дә яраланган,
           Дантес исән калган..
Хак Тәгалә рәхмәте киң,
Шагыйрьне яклаган!
Җан кыюдан аралаган,
Исемен пакъләгән...
            Башка азак көтсә, бәлкем,
            Пушкин... тумас иде...
            Туса да Тукай зурларлык
            Бөек булмас иде...              

ЯҢАРТЫЛГАН   МӘКАЛЛӘР, ӘЙТЕМНӘР
                 ( Равил  Шәрәфи өчен)
                           *    *     * 
               “ ЯҢА  ГАСЫР “ үзен мактар...
         *        *        *
Хаклык сүзе кыска : “юк” , йә “бар”,
Депутатлар  исә  “кар!” да “кар!”...
      *        *        *
Күл сасыса  балык кими,
Россиядә халык кими...
              *     *   *
Үләксә күп җирдә
                                  карга котыра,
Бездә бюрократлар
                                  арта отыры…            

                                      КИТМИБЕЗ !
                                                            ...Тәнкыйть бетте бит инде ул,
                                                               Син дә тәнкыйтьтән тизрәк кит!
                                                                           Роберт Миңнуллин
                                     
                                     Хак журналистлык төкәнсә,
                               Баш калкыта агитатор
                               Хәләл ит , дип , мактый-мактый
                               Үләксәсен  сатып ятыр...
                                             Җан тәслим кылса чын җырлар,
                                             Моң тамыры корытылыр ;
                                             Хәйдәр , Ильһам аһәңнәре
                                             Чүп астында онытылыр...
                                 Шигырь  төкәнгәнен күреп ,
                                 Китәргәме шигърияттән?
                                 Йә агаргамы сайгача
                                 Хакимият аткан бөяттә ?...
                                                 Тәнкыйть бетсә,  иҗат  бетә,
                                                  Иҗатчыга калмый кадер,
                                                  Җырга, моңга , шигърияткә
                                                  Ихлассызлык казый кабер.
                                 ..Бик ачык бар бер җаваптыр :
                                  Чучкага энҗе сипмибез,
                                  Шайтаннан иман көтмибез,
                                  Тәнкыйть  жанрыннан китмибез!
                                       Китмибез!    

                            *    *     *

 Нәрсә куйса да әпәләп, 
Әкият, драма , роман,
Ул булып чыга мәкалә,
 Мәкалә төре (макалатура дисәң дә ярый)  туа һаман...
           Әлләкемнәр булып бакты,
            Мөнбәрләрдән акыл сатты;
            Сарайлар  салмакчы булып,
            Күп  жанрда  казык какты...
Остаз аталды бу әкә,
 Корыштырганы -тәләкә;
Чөнки кирпечләре –саман,
Ягъни тизәк плүс салам...
                     Кирпечләре саман, әмма,
                    Томнары кирпечтән калын;
                 ...Әдәбият шабашчысы
                    Бертуктаусыз эсти калым....
                                                                      
                                          К Р И З И С
                                                        
                       ... Министрлар  һәм дә  депутатлар,
                      Өстәмә эш эшләп, ризыкъ таба,
                      Рекламалый  тортлар, сөт һәм сыра,
                      Кайсы  бөтерелә стриптиз-барда...
                                 Кайсы туалетка  билет сата,
                                 Кәгазь биреп тора, теләүчегә;
                                 Яшьрәкләр  юл чатына чыккан, -
                                  Утырып китәләр , түләүчегә...
                    Аннан алар тишек тиеннәрен
                    Юл читенә чыгып санап торыр...
                     Кризис турында җыру чыкса
                     Шундыйрак клип ярап торыр ;
                                 ....Ә хагында кризис авторлары
                                     Гаҗиз бүген, бар да  аптырашта;
                                     Су язып күп май чыгарды алар,
                                      Кайсы салдый, кайсы аек баштан...
                 ...Бу да исләнде дип, чүрәкәй кош,
                    Ташлый имеш чираттагы күлен;
                    Үзе сасытканын аңламыйча
                     Сафлык эзли имеш көне-төне...
                                 Түрәкәйләр дә шул чүрәкәй күк,
                                 Илне батырдылар кризиска ;
                                 Ярый ла тончыгып үлмәсәләр,
                                 Үзләре чыгарган хәсис искә...
                                                               
                           *    *     *
            Хатын-кызны чишендереп,
            Ясаганнар  иде  “мисс”,
           - Һәммәгезгә җитешәм, - дип,
            Килеп җитте кризис.

                             *      *      *
              Президентым –гүзәлем,
              “Дефолт” иде сүзләрең,
              Инде хәзер “кризис”, дип
              Өзелә  бит  үзәгең...
                         *       *       *
              - Әти, минем тамак ачты,
                Бир әле миңа колбаса!
               - Илдә кризис бит улым,
                Суган суыр , кишер аша.
                               
         
                    (авторские переводы)
                                                     
                            ПУШКИН
                           
Огонь ревности лют, жесток,
Лихорадит сердце;
Слухи, сплетни душат глотку,
Распыляясь перцем…
                 Пушкина умысел ясен, -
                 Шел убивать, убить…
                 Оба поранились, Дантес
                 Умудрился выжить.
Бог милости, спас поэта,
Уберег от греха,
Забрав к Себе, на Небо,
Прославив на века...               
                                         Убийцей став, свое призвание
                                          В гроб он заложил бы;
                                          И внимания Тукая
                                          Боюсь, не заслужил бы...

                                         ИМПЕРИЯ
        
Для взора идиллия, милое зрелище,
Словно море волнуется водохранилище;
Ширь, синева, солнечные зайки,
Кружась, пикируя балуются чайки....
                 А на дне родники, пульс у каждой свой,
                 Все сильнее давит тухлой водицы слой,
                 Они без солнца, неба, соловья и ивы
                 Гибнут в одиночку, наглотавшись илу...

                   

                        ВОЛК *

 Упрекают, за то, что смотрит в лес,
 В шапку угодившего волчонка;
 Бессердечным не до горьких слез,
 Не до ран, что в сердце у сиротки.
                Ведь из шкуры сшит тот малахай,
                И пропах весь потом живодера;
                А что для малого волчонка там не рай
                Во век не растолковать тугодуму...
Хлебом решил подкупить охотник,
На его глазах убивший маму;
За пазухой припас и ошейник,
С думой , превратить его в собаку
                   Упрекают , за то что слишком горд,
                    За то, что рвется в лес, как заводной;
                    Но волк, он с рождения патриот,
                    А лес –его отчизна, дом родной...

* Песня “Волк” (слова и музыка Р.Зарипова) в исполнении Салавата на конкурсе татарской песни 2005г. была удостоена почетного диплома и премии “Алтын барс” .(Премия  не дошла до адресата)
                    
                                                МОНОЛОГ     ХИРУРГА

                         Распоровшему множество животов,
                         И натыкавшемуся на одно и тоже,
                         На вопросы, “что – истина” и “в чем суть человека”,
                         Ответы очевидны,  и так просты , о , боже....

Комментариев нет:

Отправить комментарий